กลับกูซูกับมะดัน : คำสองคำที่ในชีวิตมนุษย์ทุกคนต้องพูดมันออกมา

ปีนี้เรียกว่าเป็นปีแห่งการกลับกูซูกันอีกครั้ง หลังจากที่ชาวเราได้ตบเท้าเข้ากูซูกันตั้งแต่วันที่ 27 มิถุนายน 2019 ซึ่งในความเป็นจริงแล้วสำหรับชาวสุยเปี้ยนก็ยังหาทางออกจากกูซูไม่ได้กันอยู่ดี ในเมื่อกูซูไร้ทางออกขนาดนี้ เราก็สิงสู่อยู่ที่นี่ไปเลยก็แล้วกันกับความประทับใจที่ไม่มีวันหมดและกูซูตลอดไป

ในซีรีส์เรื่องปรมาจารย์ลัทธิมาร มีหลายฉากเหลือเกินที่สามารถนำมาสอนชีวิตได้จริง ๆ จนเรียกได้ว่าซีรีส์เรื่องนี้สามารถเป็นซีรีส์เรื่องหนึ่งที่ทำให้คำว่า “ดูละครแล้วย้อนดูตัว” ชัดเจนขึ้น เพราะสิ่งต่าง ๆ ที่ตัวละครได้ถ่ายทอดออกมา ล้วนอุดมไปด้วยสาระประโยชน์อย่างเข้มข้นและการมูฟออนเป็นวงกลมในครั้งนี้ ก็พลาดไม่ได้ที่เราจะขอหยิบบางฉากที่น่าประทับใจมาพูดถึงกันเป็นครั้งคราว

ตัวละครในเรื่องนี้ได้สอนพวกเราถึงสองคำที่ในชีวิตนี้มนุษย์ทุกคนต้องพูดมันออกมาคือคำว่า “ขอบคุณ” และ “ขอโทษ” ซึ่งในซีรีส์เรื่องนี้ตัวละครแต่ละตัวได้เอ่ยคำสองคำนี้ออกมาจากใจอย่างซาบซึ้งและมีความหมายแฝงความรู้สึกที่แตกต่างกันไป

ขอบคุณและขอโทษด้วยใจสำนึกคุณ

ที่ล่วนจั้งกั่ง เมื่อเวินฉิงและเวินหนิง สองพี่น้องตระกูลเวินได้ตัดสินใจไปมอบตัวที่จินหลินไถ ทั้งสองคนสำนึกมาตลอดว่าการที่ชีวิตเว่ยอิงต้องเดือดร้อนขนาดนี้ ส่วนหนึ่งมาจากการที่เขายื่นมือเข้ามาช่วยเหลือตนและเวินหนิงน้องชาย ที่ผ่านมาเวินฉิงไม่เคยได้กล่าวขอบคุณในน้ำใจที่เว่ยอิงมอบให้มาก่อนเลย แต่ในวันนี้วันที่ต้องกล่าวคำอำลา เวินฉิงตัดสินใจเอ่ยคำพูดที่สมควรนั้นออกมาทั้งน้ำตา

“ ข้าลาก่อนนะ คำพูดนี้ข้าไม่ได้พูดกับเจ้า แต่พอมาถึงวันนี้ มีบางอย่างจำเป็นต้องพูด ไม่อย่างนั้นต่อไปจะไม่มีโอกาสอีกแล้ว ข้าขอโทษ แล้วก็ ขอบคุณเจ้า”

หากเรามองบริบทของฉากนี้เราจะสามารถสัมผัสได้เลยว่า เวินฉิงรู้สึกซาบซึ้งในความเสียสละของเว่ยอิงและในขณะเดียวกันการตัดสินใจสละชีวิตของตัวเองและทุกคนในตระกูลเวินในครั้งนี้มีความรับผิดชอบรวมอยู่ด้วย เพื่อแสดงความรู้สึกขอบคุณและขอโทษเว่ยอิงให้มากกว่าจะเป็นเพียงแค่คำพูด คำขอโทษและคำขอบคุณของเวินฉิงจึงเป็นสองคำที่กลั่นออกมาจากความซาบซึ้งเมื่อมีใครสักคนทำดีให้ และเป็นการสำนึกผิดเมื่อมีส่วนทำให้ใครคนนั้นต้องเดือดร้อน

ขอโทษและขอบคุณด้วยความรัก

16 ปีให้หลังเมื่อเว่ยอิงฟื้นคืนชีพด้วยอาคมสลับร่าง ผู้คนและเรื่องราวต่าง ๆ ยังคงไม่ต่างไปจากเดิมและเพิ่มดราม่าที่ซับซ้อนมากกว่าเดิมด้วยซ้ำ สังคมยังคงตัดสินเว่ยอิงและพร้อมที่จะมอบตำแหน่งแพะรับบาปให้กับเขาอยู่เสมอ แม้แต่เจียงเฉิงที่เปรียบเสมือนครอบครัวก็ไม่อาจยืนอยู่เคียงข้างเขาได้ มีเพียงหลานจ้านที่พร้อมจะยืนเคียงข้างเขาโดยไม่สนใจเสียงครหาของสังคม แม้แต่เสียงห้ามปรามของท่านอาที่เลี้ยงเขามาตั้งแต่เด็ก

‘คิดถึงตอนนั้นแล้วโดดเดี่ยวจริง คนที่เชื่อในตัวข้าต่างตายกันหมด เวินหนิง ศิษย์พี่ โชคดีที่บนโลกนี้ยังมีคนที่เชื่อใจ…หลานจ้าน ดื่มให้เจ้า มีสหายรู้ใจเพียงหนึ่งก็พอแล้ว ใครจะให้ร้ายข้ายังไงขอให้ไม่ต้องละอายใจ’ หลังจากที่ฝ่าฟันอุปสรรคเคียงคู่กันมา ที่ห้องจิ้งซื่อเว่ยอิงคิดในใจและเอ่ยคำพูดที่สมควรออกมาเบา ๆ

“หลานจ้าน ข้าขอโทษ ขอบคุณเจ้า”

หารู้ไม่ว่าในใจของหลานจ้านนั้นเชื่อใจเว่ยอิงอย่างที่สุด และสิ่งหนึ่งที่ทั้งสองคนคิดเหมือนกันก็คือ ‘ขอให้ไม่มีเรื่องละอายใจ’ คนเราจะคบกันรักกันนะคะ ไม่ว่าความรักนั้นจะเป็นไปในรูปแบบไหน ความไว้เนื้อเชื่อใจกันสำคัญที่สุด คำขอบคุณและคำขอโทษของเว่ยอิงจึงสะท้อนให้เห็นว่าเขารู้สึกซาบซึ้งและรู้สึกผิดต่อหลานจ้านในคราวเดียวกัน

เพราะต่อให้หลานจ้านจะเต็มใจทำทุกอย่างเพื่อเว่ยอิงขนาดไหน แต่ในใจของเว่ยอิงก็รู้สึกผิดต่อหลานจ้านอยู่ดี เพราะเขาต้องโดนครหาจากสังคมว่าเข้าข้างตัวร้ายที่ผู้คนรังเกียจ จะเรียกว่าแปดเปื้อนอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อนก็ย่อมได้เมื่อมาคลุกคลีกับเขา แต่ในความรู้สึกผิดนั้นก็กลับมีความรู้สึกตื้นตันผสมรวมอยู่ด้วยอย่างเด่นชัด เพราะมันช่างอบอุ่นเหลือเกินที่มีมิตรแท้อย่างหลานจ้านอยู่เคียงข้าง จนอดที่จะขอบคุณไม่ได้

ตัวอย่างที่ดีจากน้าถึงหลาน

ถ้าเราจะสอนใครสักคนด้วยความรักและความหวังดี ทำเป็นตัวอย่างให้เขาดูก่อนมักจะได้ผลลัพธ์ที่ดีเสมอ “ข้าจะบอกให้ ต่อให้เจ้าช่วยข้า ข้าก็ไม่ซาบซึ้งหรอก และอย่าหวังว่าข้าจะพูดคำชวนขนลุก…” จินหลิงพูดกับเว่ยอิงหลังจากที่เขาได้ช่วยชีวิตตนไว้ และในฐานะคุณน้าสุดหล่อจอมยียวนกวนประสาท ที่ผ่านประสบการณ์ชีวิตมาอย่างโชกโชน จะไม่ฉวยโอกาสนี้ในการสอนสั่งหลานที่เคารพไปได้อย่างไร

“ชั่วชีวิตคนเราน่ะ มีสองคำที่จะต้องได้พูดอย่างแน่นอน…..ขอบคุณกับขอโทษ” ถึงเว่ยอิงจะบอกกับจินหลิงไปแบบนี้ แต่การสอนเด็กที่ได้ผลที่สุดก็คือการทำให้เห็นอยู่ดีค่ะ เพราะถึงแม้เขาจะไม่ทำตามในวันนี้ แต่วันใดก็วันหนึ่งเขาจะนึกถึงเหตุการณ์ดี ๆ ครั้งนี้อย่างแน่นอน เว่ยอิงของเราก็ทำให้เห็นในทันทีด้วยการขอโทษจินหลิงในส่วนที่เขาได้เผลอทำผิดต่อหลานของตัวเอง

“จินหลิงขอโทษนะ…ที่เขาต้าฝ้านที่ข้าเคยพูดกับเจ้า ข้าขอโทษ”

การแสดงออกในครั้งนี้ของเว่ยอิง นอกจากจะเป็นตัวอย่างที่ดีให้จินหลิงถึงคำพูดที่เขาได้สอนไปก่อนหน้านั้นแล้ว เขายังทำให้จินหลิงเห็นอีกว่า การถ่อมใจและยอมรับความผิดคือสิ่งที่มนุษย์ทุกคนควรกระทำโดยไม่แบ่งแยกอาวุโส ผู้ใหญ่ทำผิดก็สามารถขอโทษเด็กได้และทำให้น่าเคารพมากขึ้นด้วยซ้ำ เป็นการซื้อใจได้ง่าย ๆ โดยไม่มีการวางอำนาจหรือบังคับขืนใจ และฉากนี้ก็เป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้จินหลิงค่อย ๆ เปิดใจให้กับเว่ยอิงจริง ๆ

คำขอโทษสั้น ๆ ที่แปลว่า รักเหลือเกิน

ความรักของพี่น้องบ้านบัวต่อให้ตายจากกันไปก็ตัดไม่ขาดจริง ๆ นะคะ เจียงเฉิงรักและเป็นห่วงเว่ยอิงมาตลอด ถึงแม้ว่าการแสดงออกจะตรงกันข้ามแต่ความรู้สึกที่มีต่อเว่ยอิงนั้น อยู่ภายในใจเป็นหมื่นล้านคำ แต่ภาระหน้าที่ที่ต้องแบกรับเอาไว้ก็ช่างหนักอึ้งจนไม่สามารถพูดกับใครได้ และเมื่อเขารู้ความจริงว่าเว่ยอิงได้สละจินตานให้กับเขา ความรู้สึกทั้งรักทั้งเจ็บปวดก็เต็มล้นจนห้ามไม่ไหว ความน้อยเนื้อต่ำใจ ความรู้สึกผิดของเขาเอง และความรักที่มีต่อเว่ยอิงก็ง้างปากแข็ง ๆ ของเขาออกมาได้ในที่สุด “ข้าขอโทษ”

คำขอโทษสั้น ๆ ของเจียงเฉิงกับสีหน้าแววตาที่รู้สึกผิดมันมากมายจนคำพูดใด ๆ ก็บรรยายออกมาไม่หมด ในซีนนี้ทั้งสองคนต่างขอโทษซึ่งกันและกัน เว่ยอิงขอโทษเจียงเฉิงที่ผิดคำพูด เขาไม่ได้อยู่เคียงข้างเจียงเฉิงอย่างที่ลั่นวาจาเอาไว้ เจียงเฉิงขอโทษเว่ยอิงตอบ เป็นคำขอโทษสั้น ๆ ที่บอกกับเราว่า เขารู้สึกผิดกับเรื่องราวที่ผ่านมาทั้งหมดจริง ๆ

คนเราเมื่อรู้สึกว่าได้ทำผิดต่อใครสักคน แค่คำขอโทษสั้น ๆ อย่างจริงใจโดยไม่ต้องมีคำแก้ตัวใด ๆ มาปั้นเสริมเติมแต่งให้สวยหรู ก็สามารถทำให้ผู้รับสัมผัสได้ในทันทีจริง ๆ นะคะ ดูอย่างพี่น้องบ้านบัวคู่นี้เป็นต้น

ต้องขอชื่นชมคนเขียนบทซ้ำแล้วซ้ำอีก ที่ทำซีรีส์ดี ๆ เรื่องนี้ออกมา และหากจะพูดว่าปรมาจารย์ลัทธิมารเป็นซีรีส์เรื่องแรกที่มีผู้ชมวนเวียนเข้ามาดูไม่หยุดหย่อนตลอด 3 ปีที่ผ่านมาไม่มีแผ่ว ก็คงจะเป็นคำกล่าวที่ไม่เกินจริงไปนัก เพราะผู้เขียนเองก็สิงสู่อยู่ในกูซูชนิดที่หาทางออกไม่เจอมานานแล้ว ขอโทษ จริง ๆ ค่ะที่เราอาจจะต้องพูดถึงซีรีส์น้ำดีเรื่องนี้กันอีกหลาย ๆ ครั้ง เพราะทั้งการกระทำและคำพูดต่าง ๆ ของตัวละครที่เกิดขึ้นในซีรีส์เรื่องนี้ ยังมีอีกมากมายที่อยากจะพูดถึงด้วยใจ ขอบคุณ อย่างซาบซึ้งจริง ๆ